بانویی که جان پیامبر شد| فصل عاشقی رسول خدا با خدیجه کبری
حضرت خدیجه سلام الله علیها بانویی که طاهره دوران بود، تنهاکسی که خداوند قبل از اسلام ثروتش را پذیرفت تا به برکت این پول حلال، اسلام منتشر شود، بانویی که در روز 10 ربیع جان پیامبر شد و در فرداهای سخت صبورترین حامی رسول خدا صلی الله علیه و آله بود.
به گزارش پایگاه شناختی مبسوط، خدیجه بنت خویلد سلامالله علیها یکی از چهار بانوی برگزیده عالم است؛ در عصری که همه بر آیین یکتاپرستی مشرک بودند، از عموها و یا پسرعموهای مسیحی خود در مورد آخرین نبی خدا شنیده بود و انتظار آخرین پیامبر را میکشید و هرگز فکرش را نمیکرد که روزی جان این آخرین موعود الهی شود.
خدیجه سلامالله علیها بانویی بسیار پاکدامن بود، بانویی که در عصر جاهلیت و حمیت عرب به طاهره مشهور بود و تمامی مردان عرب و اشراف قریش آرزوی ازدواج با این ملیکه و طاهره را داشتند، اما این طاهره چون طاهر بود در هیچکدام از مردان جاهطلب عرب شرافت همسری خویش را نمیدید و شرافت اینکه بخواهد ثروتش را که از راه حلال و مضاربه کسب کرده بود، در اختیار آنها بگذارد.
این بانو باوجوداینکه بزرگترین بازرگان و تاجر قریش بود، چشمان هیچ نامحرمی به او دوخته نشده بود و هیچ مردی این بانوی پاکدامن را ندیده بود، زیرا ایشان بهوسیله عموی خود و حضرت ابوطالب علیهالسلام که از معتمدین عرب بود کارها و امور خود را اداره میکرد و هرگز با مردان و کارگزاران مرد که با ایشان نامحرم بودند ملاقات نمیکرد (و چه زیباست سیره این مادر که دخترش فاطمه زهرا نیز چنین بود و دختر دخترش زینب کبری و دختران و پسرانش و دختران ذریه اش نیز اینچنین مادر گونه رفتار کردند؛ طاهره، کریمه، عالمه و عقیله).
زمانی که حضرت رسول خدا صلیالله علیه به سن بلوغ رسیده بود و به امین عرب معروف بود، حضرت خدیجه سلامالله علیها نیز دوشیزهای جوان بود هرچند که حسودان و معاندان اهلبیت در تاریخ ام الائمه را پیرزنی مسن قلمداد کردهاند ولی وقتیکه رسول خدا صلیالله علیه و آله به سفارش عمویش با این بانو در کار تجارت همکار شد و این بانو امانتداری، صداقت، فراست و کیاست رسول خدا صلیالله علیه و آله و پاکدامنی او را دید شیفته و دلباخته این جوان یتیم اما امین عرب شد، در مصاف عشق، بانو خدیجه سلامالله علیها تمام هستی خود را به رسول خدا صلیالله علیه و آله باخت و این چه زیبا باخت و شیرین باختنی بود که میتوانست قسمت و نصیب یک زن شود.
بنابراین عموی حضرت خدیجه سلامالله علیها که به توصیه این بانو از کشیشان بزرگ مسیحی از جایگاه حضرت رسول صلیالله علیه وآله و حتی سختیهای راه نبوت رسول خدا صلیالله علیه و آله آگاه بود به حضرت ابوطالب (علیهالسلام) پیشنهاد داد که رسول خدا صلیالله علیه و آله با بانو حضرت خدیجه سلامالله علیها ازدواج کنند و حضرت رسول صلواتاللهعلیه و آله از این بانو خواستگاری کند.
چه مبارک خواستگاری و چه مبارک پیوندی؛ اما ازآنجاییکه اینچنین بانویی را مَحبت و مهری درخور و شایسته نیاز بود، بهپاس عشق به رسول خدا صلیالله علیه و آله که بانو حضرت خدیجه سلامالله علیها همواره به ایشان میفرمود که ای رسول خدا صلیالله علیه و آله من عاشق شما و عاشق به تو هستم و فراوان این جمله میان این دو زوج آسمانی ردوبدل میشد، بانو خدیجه خود مهریه خویش را پذیرفت و پرداخت کرد.
10 ربیع چه مبارک شبی بود و چه مبارکی پیوندی در این روز در آسمان و زمین و تاریخ بشریت صورت گرفت؛ پیوندی که به واسطه آن یگانه بانوی عالم حضرت فاطمه کبری سلامالله علیها و ائمه معصوم (علیهالسلام) متولد شدند و سلسله صالحان و امامان در زمین چون اقیانوسی بیکران و زلال جاری شد.
زمین و آسمان غرق نور و سرور بود و هلهله فرشتگان در عرش قلب های زمینیان را دگرگون کرده بود هرچند که ماجرای این دگرگونی و سرور بر اهل زمین آشکار نبود و شیطان نیز از حسادت این پیوند به سر میکوبید؛ اما به اذن الهی خطبه عقد این افلاکیان ساکن زمین از سوی جوانمرد قبیله بنیهاشم و کلیددار کعبه حضرت ابوطالب علیهالسلام و مرد یکتاپرست قریش خوانده شد و حضرت خدیجه سلامالله علیها که بانویی زیبا و جوان و دوشیزه بود از همین لحظه شیرین و زیبا، جان پیامبر صلواتاللهعلیه و آله شد.
این بانو پس از خطبه عقد هنگامیکه چشمانشان به جمال کبریایی رسول خدا صلیالله علیه و آله روشن شد و چهره ماهتاب و دلپذیر داماد را دیدند سربه زیر از اولین نگاه عاشقانه به همسر، خاضعانه و خاشعانه در مقابل رسول خدا صلیالله علیه و آله بر زمین نشسته و فرمودند «ای محمد این خانه خانه تو و من کنیز تو هستم».
اینچنین بود که طاهره قریش با حضرت امین صلواتاللهعلیه و آله که در میان قریش در آن زمان به یتیم عبدالله مشهور بود، ازدواج کرد و ثروت حلال و بیکران خود را برای نشر اسلام وقف کرد و در اختیار رسول خدا صلواتاللهعلیه و آله قرار داد و چه حلال ثروتی بود ثروت خدیجه کبری سلامالله علیها که خداوند این ثروت را پذیرفت و هرگاه وحی بر رسول خدا صلیالله علیه و اله نازل میشد، جبرائیل امین سلام خداوند به بانو خدیجه کبری سلامالله علیها را ابلاغ میکرد.
خداوند درعید بعثت بر رسول خدا صلیالله علیه و آله منت نهاد و ایشان را به پیامبری برانگیخت و ایشان مردمیترین پیامبر در تاریخ بشریت به نقل تاریخ شدند، پیامبری که امی، یعنی مردمی بود نه بیسواد.
زمانی که رسول خدا صلیالله علیه و آله نخستین آیات سوره علق را خواندند، امام علی بن ابیطالب علیهالسلام باوجوداینکه کودکی کم سن و سال بود، در غار حرا رسول خدا صلیالله علیه و آله را همراهی میکردند و پیام وحی الهی را به گوش شنیدند و تسلیم شدن پیامبر خدا را در برابر ذات معبود و معشوق ازلی، به چشم مشاهده کردند.
زمانی که تن رسول خدا صلیالله علیه و آله پس از نزول وحی به رعشه افتاد و میلرزید به خانه جان خویش بانو خدیجه سلامالله علیها رفتند و زمانی که این بانو در کنار ایشان نشست، رسول خدا صلیالله علیه و آله را چون مادر عاشق و مهربان در عبا پیچید تا گرم شوند. رسول خدا صلیالله علیه و آله به این بانوی امین و امانتدار فرمود که وحی بر ایشان نازلشده و به پیامبری برانگیخته شدهاند که این بانو باز رسول خدا صلیالله علیه و آله را با آغوش باز و سرشار از مَحبت پذیرفت و به عنوان پیامبر و امام نه به عنوان همسر، ایشان را تصدیق کرد و چون شیعه واقعی زمانی که همه منکر نبوت رسول خدا صلیالله علیه و آله بودند در کنار ایشان به همراه علی بن ابیطالب قامت به نماز بست و به عنوان یک شیعه واقعی به همراه امام علی خردسال، رسول خدا صلیالله علیه و آله و جانشین ایشان را یاری کرد.
ازاینپس تمام ثروت طاهره قریش مصروف اسلام شد تا به شعب ابیطالب رسیدند و بانو خدیجه سلامالله علیها در این هنگام دیگر از ثروتش که مصروف اسلام شده بود چیزی برایش باقی نمانده بود و خداوند یگانه بانوی برگزیده عالم حضرت فاطمه سلامالله علیها را بهپاس اینهمه عشق به پیامبر و عشقی که این بانو به خداوند داشتند به این بانو هدیه داد و چه دلپذیری مادری بودند بانو خدیجه سلامالله علیها برای حضرت زهرا سلامالله علیها که حتی به هنگام رحلت به خاطر سختی، فقر و مریضی که مشرکان قریش بر این بانو تحمیل کردند و رحلتی شهادت گونه داشتند و همه ایشان را تنها گذاشته بودند به فکر دختر بودند و برای شب عروسی دختر خویش به پدرش رسول خدا صلواتاللهعلیه و آله اشاره میکردند که مبادا در شب عروسی داغ بیمادری موجب ناراحتی دلپذیر عروس شود.
بانو خدیجه سلامالله علیها بسیار به پیامبر خدا صلواتاللهعلیه و آله مَحبت میکردند و به ایشان عشق میورزیدند، بهگونهای که پس از گسترش اسلام در شبهجزیره عربستان و ازدواجها سیاسی و مصلحت گونه رسول خدا صلواتاللهعلیه زمانی که یکی از همسران حسود رسول خدا صلیالله علیه و آله بانو خدیجه سلامالله علیها را پیرزنی مسن قلمداد کرد و به رسول خدا بیان کرد که خداوند بهتر از او را به شما عرضه داشته است، اشک در چشمان رسول خدا صلیالله علیه و آله حلقه بست و فرمود: «خداوند بهتر از خدیجه را هرگز به من نداده است و بانو خدیجه بهترین همسر و یاور در بندگی خدا برای من بود و زمانی که شما کافِر بودید و مرا انکار میکردید او به من ایمان آورد و مرا یاری کرد و او برای من چند فرزند آورده است؛ درحالیکه شما عقیم هستید».
رسول خدا صلیالله علیه و آله همواره پس از رحلت حضرت خدیجه سلامالله علیها به خاطر ایشان دوستان این بانو را مورد اکرام و یاری قرار میداد و برای آنها هدیه میفرستاد و عایشه بیان میکرد که ما هرگاه میخواستیم به رسول خدا صلیالله علیه و آله تقرب بجوییم به واسطه نام حضرت خدیجه سلامالله علیها به پیامبر خدا صلواتاللهعلیه و آله تقریب میجستیم.
حضرت خدیجه سلامالله علیها بانویی بسیار باهوش و باتدبیر بود و به واسطه همین تدبیر بود که ثروت حلال و فراوانی کسب نمود و این بانوی عقیله و خردورز مادر ائمه و ام الائمه و مادر دختران خردورز خاندان ائمه هستند و حضرت معصومه سلامالله علیها تنها یکی از نوادگان و دردانههای این بانو هستند. اینکه بهمانند مادربزرگ و مادر خود فاطمه زهرا سلامالله علیها برتمامی مردان عصر خود در یاری معصوم عصر خود سبقت و پیشی گرفتند و با حمایت خویش از امام معصوم، امام را در پیشبرد اهداف اسلام یاری کردند.
بانو خدیجه کبری سلامالله علیها در همسرگزینی، در همسرداری و در فرزند پروری و حتی در کار برای بانوان در تمامی اعصار الگو هستند و چه زیباست عنوان ام الائمه برای این بانوی برگزیده که فرشتگان الهی همواره در منزل ایشان رفتوآمد داشتند و خداوند بهقدری بانو خدیجه سلامالله علیها را دوست داشتند که به هنگام زایمان که تمام زنان حسود قریش به خاطر اینکه ایشان با حضرت رسول صلواتاللهعلیه و آله ازدواج کردند، ایشان را یاری نکردند، خداوند دو بانوی برگزیده یعنی حضرت مریم و حضرت آسیه و حوریان بهشتی را برای کمک به ایشان و تولد حضرت فاطمه زهرا سلامالله علیها فرستادند.
این بانو بهترین حامی برای رسول خدا صلیالله علیه و آله بودند و هرگز اجازه ندادند در دوران حیاتشان گردوغبار غم و غصه بر چهره دلنشین رسول خدا صلواتاللهعلیه و آله نقش بندد و آن حضرت باوجود اذیت و آزار قریش و مشرکان به واسطه این بانو همواره خندان بودند بهگونهای که سال رحلت این بانو و حضرت ابوطالب (علیهالسلام) برای رسول خدا صلیالله علیه و آله بهقدری سخت و دردناک بود که عام الحزن لقب گرفت.
آری، خدیجه کبری سلامالله علیها بهترین همسفر بهشتی برای رسول خدا صلیالله علیه و آله بود که درراه بندگی خدا و انجام رسالت یاریگر رسول خدا صلواتاللهعلیه و آله بود و همواره با حمایتهای خویش و تربیت خیر کثیری مانند بانو فاطمه زهرا سلامالله علیها نهتنها به خاندان خود بلکه به بندگان خدا تا روز قیامت خیر و نیکی رساند و این همسفر بهشتی بهترین یار و یاور رسول خدا در فتح و نصرت بزرگ اسلام بود. این بانو به عنوان همسر لحظهای نگذاشت غبار غم بر چهره دلپذیر رسول خدا صلواتاللهعلیه و آله نقش بندد و همواره عاشق رسول خدا صلیالله علیه و آله بود که ایشان در اقیانوس بیانتهای عشق این بانوی طاهره قریش رنج پیامبری و هدایت مردم را به جان خرید و هرگز آرامش خود را از دست نداد و این بانو هرگز پیامبر خدا صلواتاللهعلیه و آله را اذیت و عصبانی نکرد درحالیکه همسران دیگر رسول خدا صلواتاللهعلیه واله باوجوداینکه برای خود مقام ام المومنین را قائل بودند با کردار و رفتار خود همواره موجب ناراحتی رسول خدا بودند و حتی به هنگام شهادت امام حسن مجتبی (علیهالسلام) بر جنازه ایشان تیر انداختند و امام حسین از حقی که پیامبر خدا به ایشان واگذار کرده بود استفاده کرد و این زن را طلاق داد. هرچند که تاریخ منکر بوده و سعی کرده این موضوع را پنهان کند و بپوشاند( اما نور حقیقت را هرگز نمیتوان پنهان داشت و نور حق را).
باید یادآور شد که دختر همیشه شبیه مادر میشود و شخصیت بانویی مانند حضرت زهرا سلامالله علیها که ام ابیها هستند، نشان میدهد که این بانو چگونه در مکتب مادر بهخوبی مشق کردهاند که پس از سقیفه بهمانند مادر، معصوم عصر خویش را حمایت کردند و در خطبه فدکیه با سخنرانی در مسجد توطئه دشمن را در تمام تاریخ آشکار کردند. در فدکیه بانو فاطمه زهرا سلامالله علیها به صراحت بیان میکردند که اگر از حریم خانه خارج شده و به مسجد آمدهاند، نه به خاطر همسر و شوی خود بلکه تنها به خاطر حمایت از امام خود و حق ایشان به میدان آمدهاند و اگر حمایت از امام معصوم نبود هرگز حریم امن خانه را ترک نکرده و به مسجد نمیآمدند.
چه زیبا دختری مانند فاطمه زهرا سلامالله علیها درس ایمان و عشقورزی را در دامان مادری چون خدیجه کبری علیهاالسلام آموخت که حتی یکبار همسر خود را خشمگین نکرد و حتی یکبار به خاطر سختی معیشت و مشکلات به همسر خویش شکایت نکرد و بهمانند مادر رفتار کرد. مادری که چون ماه، ماهتاب خانه نبوی بود و حتی یکبار رسول خدا صلواتاللهعلیه و آله را به خاطر هزینه کرد ثروت و فقر شماتت نکرد و در آخر عمر بهاینعلت که نتوانسته بیشتر از این از پیامبر خدا حمایت کند عرق شرم بر جبین داشت؛ اما فرشتگان ملکوت به ملاقات این بانو آمدند درحالیکه این بانو مسجود فرشتگان و افلاکیان عالم بود.
خدیجه کبری سلامالله علیها در همسرگزینی، همسرداری و تربیت فرزندان و فرزند آوری الگویی بینظیر برای زنان عالم هستند و بانوان مسلمان باید در مکتب خدیجه کبری سلامالله علیها مشق عاشقی و عشقورزی به همسر را تمرین کنند.
نویسنده: فاطمه قاسمی
دیدگاه ها